مقدمه

عنوان کامل: دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران

عنوان قدیم : دانشگاه جنگ

عنوان اختصاری: دافوس

تابعیت: ارتش جمهوری اسلامی ایران

فرماندهان:

سرتیپ ستاد دکتر حسین ولی‌وند زمانی (از 1 تیر 1390 تاکنون)

سرتیپ دوم عباسعلی منصوری آرانی (29 خرداد 1385 الی 1 تیر 1390)

سرتیپ ستاد حسن جوانمرد ( از 12 خرداد 1382 الی 29 خرداد 1385)

سرتیپ دوم ستاد حسین یاسینی ( از 8 دی 1372 الی 12 خرداد 1382)

سرتیپ ستاد عباسعلی نیک منش (از 6 آبان 1371 الی 8 دی 1372)

سرتیپ دوم ستاد اردشیر زوالت (از 10 شهریور 1371 الی 6 آبان 1371)

سرتیپ ستاد شهرام رستمی (از 26 مرداد 1370 الی 10 شهریور 1371)

سرتیپ ستاد فرض الله شاهین راد (از 11 اسفند 1369 الی 26 مرداد 1370)

سرتیپ ستاد جواد شاهوردیان (از 3 آذر 1369 الی 11 اسفند 1369)

سرتیپ ستاد علی اصغر جمالی (از 1 مهر 1369 الی 3 آذر 1369) 

ادغام دافوس نیروهای سه گانه ارتش و ایجاد دافوس آجا (در تاریخ 25 مرداد 1369) 

سرتیپ ستاد فرض الله شاهین راد (از 25 بهمن 1368 الی 23 تیر 1369) 

سرتیپ دوم ستاد منوچهر عادلی (از 1 بهمن 1366 الی 25 بهمن 1368) 

سرتیپ دوم ستاد غلامحسین امیربیگی (از 19 مهر 1365 الی 1 بهمن 1366) 

سرهنگ ستاد علی بدرخواهان (از 28 شهریور 1364 الی 19 مهر 1365) 

سرتیپ دوم ستاد غلامحسین فاضل (از 25 آذر 1358 الی 28 شهریور 1364) 

سرهنگ ستاد میرهاشم رومیانی (از 10 آبان 1358 الی 25 آذر 1358) 

سرهنگ ستاد هوشنگ هدایتی (از 22 بهمن 1357 الی 10 آبان 1358)(مرحوم)

معرفی

دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش که به اختصار دافوس خوانده می‌شود، در ایران، به ارائه دوره‌های تخصصی آموزش علمی و نظامی می‌پردازد که برای اخذ درجه‌های بالاتر از سرهنگی و فوق لیسانس باید توسط نیروهای نظامی گذارنده شود.

دانشگاه جنگ (ضلع شمالی خیابان امام خمینی(ره)، سپه سابق) در زمان رضاشاه پهلوی و به سال ۱۳۱۲ و با عنوان دانشگاه جنگ بنیان گذاشته شد. فعالیت آن از سال ۱۳۲۲ تا ۱۳۲۶ به همزمان با جنگ جهانی دوم و نیز از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۶۱ هنگام انقلاب و شروع جنگ ایران و عراق متوقف گردید. در سال ۱۳۶۹ با نام جدید کار خود را ادامه داد.

دافوس ارتش ایران مرکز آموزش علمی و از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های ایران می‌باشد. دافوس مجاز به گرفتن دانشجوی میهمان از کشورهای دوست و همسو است و با دارا بودن توانایی علمی در جهت ارتقاء دانش تخصصی و عمومی افسران فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های ارتش قابلیت حضور در مجامع علمی و نظامی کشورهای منطقه را دارد.

تاریخچه

تأسیس

در سال ۱۳۱۲ برای تشکیل دانشگاه جنگ، از طریق وزارت امور خارجه با وزارت امورخارجه فرانسه مکاتباتی به عمل آمد تا برای تشکیل چنین دانشگاهی عده‌ای افسر تحصیل کرده و زبده به عنوان مستشار به ایران اعزام نمایند. دولت فرانسه با این تقاضای ایران موافقت نموده و هیأتی را به ایران مأمور نمود تا دانشگاه ستاد و فرماندهی را در ایران تشکیل دهند و ارتقاء افسران از درجه سرهنگی به سرتیپی مشروط به طی این دوره شود. دولت فرانسه یک هیئت هفت نفری به شرح زیر به ایران اعزام نمود:

سپهبد فرانسوا ژاندر (به فرانسوی: François-Georges Gendre) (رئیس هیئت) سرهنگ روایه (افسر پیاده‌نظام) سرهنگ پشو (افسر مهندس و استحکامات) سرهنگ کنستانت (متخصص توپخانه) سرهنگ برسک (متخصص در امور مالی) سرهنگ شووان یار (متخصص پیاده‌نظام) سرگرد سیمون (مخابرات)

ضمناً سه افسر فرانسوی نیز که قبلاً در ایران استخدام شده بودند، به جمع هیئت سپهبد ژاندر افزوده شدند. این سه نفر عبارت بودند از: سرهنگ کالدور متخصص در سواره‌نظام، سرگرد دولاکور متخصص پیاده‌نظام، سرگرد بودنیا معلم نقشه‌برداری. پس از ورود این هفت نفر، در شمال باغشاه، ساختمانی که قبلاً برای دانشگاه جنگ بنا گردید بود تحویل افسران فرانسوی داده شد و دانشگاه رسماً کار خود را از مهرماه ۱۳۱۴ آغاز کرد. ریاست دانشگاه جنگ ابتدا با سرلشکر جهانبانی بود ولی پس از مدت کوتاهی نامبرده تعویض و سرلشکر ضرغامی رئیس ستاد ارتش به سرپرستی دانشگاه منصوب گردید. سمت سپهبد ژاندر در دانشگاه جنگ مدیریت دروس بود. سرتیپ محسن دیبا رئیس رکن دو ستاد ارتش با حفظ سمت به معاونت دانشگاه جنگ منصوب گردید.

دانشگاه جنگ دارای دو دوره بود: دوره فرماندهی که مدت آن یک سال بود و دوره ستاد که مدت آن را دو سال تعیین کرده بودند. افسرانی که دوره ستاد را طی می‌نمودند، نوار کلاه و لباس آن‌ها به مشکی تبدیل می‌شد و واکسیل ستادی هم بر شانه سمت چپ اضافه می‌شد.

جنگ جهانی دوم

در ۱۳۱۸ که افسران فرانسوی به جبهه دعوت شدند و بلافاصله ایران را ترک کردند و امور دانشگاه در دست ایرانیان قرار گرفت، سازمان به قرار زیر بود: سرلشکر عزیزالله ضرغامی رئیس ستاد ارتش و فرمانده دانشگاه جنگ، سرتیپ محسن دیبا رئیس رکن دو و معاون اداری دانشگاه، سرتیپ حاجعلی رزم‌آرا رئیس اداره جغرافیایی ارتش و معاون علمی دانشگاه جنگ و سرتیپ حسن ارفع رئیس اداره سواره‌نظام و رئیس دبیرخانه دانشگاه. استادان و مدرسین دانشگاه جنگ پس از ترک افسران فرانسوی از میان ایرانیان انتخاب شدند. در سال ۱۳۲۲ به علت مشکلات ناشی از جنگ دوم جهانی، دانشگاه به‌طور موقت تعطیل شد. دانشگاه جنگ تا شهریور ۱۳۲۰ مجموعاً ۹۶ نفر فارغ‌التحصیل دوره فرماندهی و ۱۶۱ نفر فارغ‌التحصیل دوره ستاد داشت.

بازگشایی

در سال ۱۳۲۶ دانشگاه جنگ پس از تجدید نظر کلی در طول دوره و آموزشها، مجدداً بازگشایی شد و نام آن به دانشگاه فرماندهی و ستاد تغییر یافت. در سال ۱۳۴۰ دانشگاه دیگری بنابر نیاز ذیل عنوان دانشگاه فرماندهی عالی و ستاد مشترک تأسیس شد. مجموعه این دو دانشگاه مجدداً تحت نام دانشگاه جنگ در تابعیت فرماندهی ارتش قرار گرفت. در سال ۱۳۴۴ اما دانشگاه جنگ منحل شده و دو دانشگاه به نام‌های دانشگاه فرماندهی و ستاد نیروی زمینی ذیل تابعیت نیروی زمینی و دانشگاه فرماندهی عالی و ستاد مشترک در تابعیت ستاد مشترک ارتش به وجود آمدند.

پس از انقلاب

با شروع جنگ در سال ۱۳۵۹ دانشگاه مجدداً تعطیل شد. این تعطیلی تا سال ۱۳۶۱ ادامه یافت. در سال ۱۳۶۹ پس از تدوین و تصویب قانون ارتش جمهوری اسلامی، دانشگاه‌های فرماندهی و ستاد نیروی زمینی، نیروی هوایی و نیروی دریایی در یکدیگر ادغام شده و با نام دانشکده فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران (دافوس آجا) تحت فرماندهی واحد ستاد مشترک ارتش قرار گرفتند.

تحول

در سال 1398 دافوس با هماهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به طور رسمی به دانشگاه فرماندهی و ستاد تبدیل شد.

ساختار

فرماندهی

معاونت آموزش و تحصیلات تکمیلی

معاونت پژوهش و تولید دانش

معاونت اداری و پشتیبانی

دانشکده جنگ

دانشکده فرماندهی و ستاد

دانشکده پشتیبانی و ستاد

دانشکده علوم اجتماعی

پژوهشگاه جنگ:

پژوهشکده بازی جنگ

پژوهشکده علوم شناختی

پژوهشکده سرمایه انسانی

پژوهشکده سایبر پلتیک

پژوهشکده فناوری‌های نوپدید

مدیریت هیئت علمی

دبیرخانه

پشتیبانی و خدمات

قرارگاه

بازرسی

فاوا

مدیریت فصلنامه و انتشارات

مدیریت تربیت بدنی

حفاظت اطلاعات

عقیدتی سیاسی

تفاهم نامه با دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

با توجه به ظرفیت‌های دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) درمورخه 13/02/1402 با حضور امیر سرتیپ دکتر حسین ولی‌وند زمانی فرمانده دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا و آقای دکتر سیدعلی قاسم‌زاده ریاست دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) و مسئولین آموزشی و پژوهشی دو دانشگاه برگزار گردید. دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) به‌عنوان مؤسس رشته آینده‌پژوهی در ایران که دارای بیشترین تعداد فارغ‌التحصیل دکتری آینده‌پژوهی در ایران است و با عنایت به جایگاه دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا (دافوس) به‌عنوان قدیمی‌ترین دانشگاه نظامی کشور و عالی‌ترین مرجع علمی ارتش که متولی اصلی آموزش فرماندهان ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران، برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی کلان در حوزه جنگ است و از طرفی ضرورت روزافزون کاربست دانش آینده‌پژوهی در حوزه های سخت و نرم دفاعی و نظامی، تفاهم‌نامه با هدف انتقال دانش و تجربیات دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) در حوزه آینده‌پژوهی به دافوس و استفاده از ظرفیت دافوس به‌منظور انجام همکاری های آموزشی و پژوهشی مشترک در حوزه آینده‌پژوهی دفاعی منعقد گردید.

تفاهم نامه آینده‌پژوهی

تفاهم نامه آموزش زبان فارسی به غیرایرانیان

تفاهم نامه با پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام

در راستای گسترش همکاری و به‌منظور هم‌افزایی و ارتقای سطح فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی، تفاهم نامه جامع همکاری بین دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش و پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام به امضا رسید.

امیر سرتیپ حسین ولی‌وند زمانی فرمانده دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش با اعلام این خبر، اظهار کرد: با توجه به نقش مؤثر پژوهشکده‌ها و مراکز علمی و آموزشی در طراحی و ارتقای سیاست‌های کلی نظام و به‌منظور فراهم آمدن زمینه‌های مساعد برای تعامل سازنده مراکز علمی، این تفاهم‌نامه بین دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا و پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام منعقد شد.

وی ادامه داد: مشارکت در تبیین نظریه مبنایی جمهوری اسلامی ایران، سیاست‌گذاری‌های کلی نظام، چگونگی اجرا و ارزیابی و اصلاح آنها، مشارکت در تدوین اولویت‌های سیاست‌پژوهی کشور و پیشنهاد راهبرد‌ها و اقدامات مناسب به پژوهشکده مجمع و استفاده مشترک از ظرفیت‌های اطلاعاتی، پژوهشی، مشاوره‌ای، تجربه و تخصص منابع انسانی هر دو طرف از اهداف این امضای تفاهم‌نامه است.

فرمانده دافوس ارتش همچنین گسترش تعامل و همکاری به‌منظور هم‌افزایی و ارتقای سطح فعالیت‌های پژوهشی معطوف به سیاست‌گذاری عمومی در کشور، برگزاری همایش‌های علمی، دوره‌های آموزشی، کارگاه‌های دانش‌افزایی و نشست‌های تخصصی مشترک در خصوص تدوین نظریه مبنایی جمهوری اسلامی و سیاست‌های کلی نظام و چگونگی اجرا و آسیب‌شناسی آن‌ها، بهره‌گیری از دستاورد‌ها و تولیدات و توانایی‌های پژوهشی طرفین در موضوعات مورد توافق و شرکت کارشناسان هر دو مرکز در نشست‌های تخصصی و راهبردی را از دیگر اهداف این توافقنامه مشترک ذکر کرد.

امیر، ولی‌وند بیان کرد: در این تفاهم‌نامه پیش‌بینی شده است که کمیته‌ای به‌منظور برنامه‌ریزی و پیگیری اجرای توافقات صورت گرفته تشکیل شود.

تفاهم نامه با مرکز استاندارد دفاعی

با حضور امیر سرتیپ دکتر ولی‌وند فرمانده دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران و آقای دکتر مصطفی تمتاجی ریاست مرکز استاندارد دفاعی و هیات همراه تفاهم نامه همکاری به منظور ایجاد تعامل و ارتباط در حوزه‌های آموزشی و پژوهشی بین طرفین امضاء گردید.ازجمله اهداف اصلی این تفاهم‌نامه، برگزاری دوره‌های آموزش استاندارد دفاعی ایران جهت ترویج و استقرار استاندارد دفاعی، برگزاری کارگاه‌های کوتاه مدت،ارائه مشاوره متقابل، همکاری در تعریف و انجام پروژه‌های تحقیقاتی مشترک در حوزه استاندارد، همکاری در حوزه مجلات، فصلنامه‌های علمی و تخصصی و انتشار مقالات علمی و نشست‌های تخصصی مشترک اشاره نمود. همچنین در این نشست تمبرهای یادبود استاندارد دفاعی از طرف مرکز استاندارد به دانشگاه فرماندهی و ستاد اهدا گردید است.

تفاهم نامه بااداره کل آموزش فنی حرفه‌ای استان تهران

امیر سرتیپ دکتر ولی‌وند فرمانده دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران و آقای مهندس سیدعلی حسینی مدیر کل آموزش فنی حرفه‌ای استان تهران و هیات همراه تفاهم نامه همکاری به منظور ایجاد تعامل و ارتباط در حوزه‌های آموزشی و پژوهشی بین طرفین امضاء گردید.ازجمله اهداف اصلی این تفاهم‌نامه افزایش تعامل و استفاده از ظرفیت‌های طرفین در حوزه مهارت آموزی سربازان، دانشجویان، کارکنان و خانواده‌های ایشان و بررسی زمینه‌های توسعه و هم افزایی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا با یا سازمان فنی حرفه‌ای مطرح گردید.همچنین در این نشست مجوز جوار دانشگاهی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا بمدت پنج سال صادر گردید.