سایبرپلیتیک
lighthouse

از واژه سایبرپلیتیک برای پیوند فضای سایبری با قدرت و سیاست استفاده می­شود. سایبرپلیتیک مفهومی دو بخشی است که به پیوستگی دو عرصه سیاست و فضای سایبر اشاره دارد. عرصه سیاسی محل دوستی، همکاری، رقابت، ستیزه و جنگ بر سر قدرت، ارزش­ها و منافع و فضای سایبر فضایی جدید برای بازیگری و سیاست­ورزی است.

سایبرپلیتیک تکامل یافته واژه ژئوپلیتیک فضای مجازی در گذشته برای پیوند فضای مجازی و سیاست استفاده می­شد. واژه ژئوپلتیک فضای مجازی هم از نظر شکلی و هم از نظر محتوایی برای پیوند فضای سایبری با قدرت و سیاست درست نیست. از نظر شکلی عبارت ژئوپلیتیک از «ژئو» به معنای زمین یا جغرافیا و «پلیتیک» به معنای سیاست تشکیل شده‌است. در این تبیین ماهیت و هسته مفهومی یا روح فضای سایبر که با توسعه و پيشرفت در ابعاد و کاربردهاي مختلف مانند شبکه‌اي‏‏شدن، آزادی از زمان و مکان جغرافیایی، بدون‏مرز شدن، اجتماعي‏شدن و توانمندشدن در فضای مجازی و از نظر محتوایی در ژئوپلتیک یکی از عناصر اصلی و ذاتی جغرافیا و ویژگی­های جغرافیایی مانند سرزمین، آب و هوا، منابع طبیعی، موقعیت جغرافیایی و ... است.

ماهيت توزيع شده اينترنت و ظهور فناوري‌هاي جديد از قبيل زنجيره بلوکي، اينترنت اشياء، محاسبات ابري، تحليل کلان‌داده‏ها و پديده‌هايي نظير رمزارزها و پيام‌رسان‌هاي بين‏المللي رمزگذاري شده، حاکميت ملي در فضاي سايبري و مرزهاي جغرافيايي، ساختارها، فرآيندها و نحوه سازمان‌دهي و اداره دولت­ها را بيش‌ازپيش به چالش کشيده است که موجب شده تعاریف مرز­های سیاسی و حوزه نفود دولت­ها در عمل تغییر پیدا کنند.

عنوان سایبرپلیتیک واقعیتی جدید در علم سیاست و فضای سایبر است. علم ژئوپلتیک سال­ها راهگشای بسیاری از مشکلات و بن بست­های سیاسی و نظامی و امنیتی دولت­ها و نظام­ها بوده است اما امروزه در ارتباط با ماهیت و سرشت تغییر و تحولات در نظام بین الملل، سیاست و جنگ متاثر از فضای سایبر نیازمند مفهوم سازی و نظریه پردازی جدید است.

سایبرپلیتیک با ترکیب سه متغیر فضای سایبر، قدرت، سیاست و پدیده های حاصل از این ترکیب نظریه­های جدیدی را تبیین می­کند تا سیاستمداران و پژوهشگران بتوانند در کنش­های رفتاری و پدیده­های مختلف مانند ارتقاء قدرت، رقابت، همگرایی، واگرایی، نفوذ، بحران، سلطه، زیر سلطه، ائتلاف، صلح، همکاری، جنگ، امنیت، آرامش، ثبات، بازرگانی و ... ترکیب عقلی و تصویر منظم و مدونی را در حوزه سیاست داخلی و خارجی کشورها ارائه نماید.

بطور کلی بررسی عوامل سایبری موثر در سیاست داخلی و خارجی کشورها و تحلیل داده­های سایبری با رویکرد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی­، دفاعی و ... را سایبرپلیتیک می­نامند





منابع
  1. اوریا، مهدی.(1401) جزوه آموزشی دافوس ارتش